Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳижрий сананинг бошланиш бўлган Муҳаррам ойи юртимиз ва элимиз учун баракали бўлсин.
“Муҳаррам” ‒ луғатда “ҳурматланган”, “ҳаром қилинган” маъноларини билдиради. Яъни Аллоҳ таоло тўртта ойда урушни ҳаром қилган бўлса, уларнинг бири шу ой эрур. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам бу ойда рўза тутишга тарғиб қилганлар.
Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам:
“Рамазондан кейинги рўзаларнинг афзали ‒ Аллоҳнинг муҳаррам ойи”, ‒ деганлар. (Бухорий ва Муслим ривоятлари)
Ҳазрат Али разияллоҳу анҳудан ривоят қилинишча бир киши Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламдан:
“Рамазон ойидан кейин рўза тутишга қайси ойни буюргайсиз?” ‒ деб сўраганларида
“Рамазон ойидан кейин рўза тутадиган бўлсанг Муҳаррамда тут. Чунки у Аллоҳнинг ойидур. Бу ойда бир қавмнинг тавбасини қабул қилган ва шу ойда бир қавмнинг тавбасини қабул қилгай”, ‒ деб жавоб берганлар. (Термизий ривояти )
Бу ойнинг ўнинчи кунида улуғ воқеалар бўлгани учун халқимиз Ашуро (ўнинчи кун) ойи деб аташга одатланганлар. Ривоят қилишларича Иброҳим алайҳис салом Ашуро кунида туғилганлар. Жаброил, Мекоил ва Исрофил алайҳис саломлар, Арш, Курси, Ер, осмон ва жаннат ҳам мазкур кунда яратилган. (Раҳматулло қори. Муқаддас ойлар)
Аллоҳ таоло “Юнус” сурасида қишлоқ аҳлларининг имон келтирмаганлари сабабли ҳалок бўлганларини баён қилар экан жумладан шундай дейилади:
“Юнуснинг қавми, қачонки имон келтирган эдилар, Биз улардан дунё ҳаётида хўрлагувчи азобни кашф қилиб (олиб) қўйдик”.
Имом Насафий ва Ибн Касир раҳматуллоҳи алайҳимо тафсирларига кўра Юнус алайҳис салом қавмини ҳидоятга ҳар қанча чақирса ҳам даъватга ижобат қилишмаганликлари туфайли дарғазаб бўлиб уч кун ичида азоб келишининг хабарини айтиб юртдан чиқиб кетди. Бало келиши муқаррар бўлиб қолганидан сўнг бола-чақа, эркагу-аёл, чорва ҳайвонларигача бир жойга тўпланиб, подшоҳлари бошчилигида ҳаммалари ҳокисор кийимда Аллоҳ таолога тазарруъ қилиб қирқ кун нола қилдилар. Қирқ кунгача бало ҳам уларнинг тепасида кетмай туриб қолди. Ниҳоят, қирқинчи куни бало қайтиб кетди, қавм нажот топди. Ўша қирқинчи кун Ашуро кунига тўғри келиб қолган, шунинг учун Аллоҳ таоло уларнинг дуоларини ижобат қилиб, балони қайтариб юборган экан.
Ибн Масъуд разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам: ”Ким Ашуро кунида оиласига нафақани кенг қилса Аллоҳ унга йилнинг қолганини ҳам кенг қилиб қўяди”, ‒ деганлар.
Шунинг учун бу кун ибодат куни бўлиши билан бирга, ўша кунги дастурхонга имкон даражасида кўпроқ неъматларни тўкиб солинадиган ҳақиқий байрамона шодиёна куни. Уламоларимиз ушбу башоратни ҳаётда синаб кўрдик, деганлар. Ушбу ожизона жумлалар муаллифи ҳам бунинг гувоҳи бўлган.
Ашуро кунида имкони борича яхши амалларни қилиш марғуб. Жумладан қариндошлик ришталарини боғлаб, муҳтожларнинг ҳожатини чиқариш, камбағал ва мискинларга эҳсон-садақалар қилиш, рўза тутишликлар каби манфаъатли ишларни қилиш лозим.
Илоҳи, Парвардигор! Юртимизга, барча мусулмонларнинг юртларга баркаларингни ёғдиргин. Халқимизга тақво ва ҳидоятни бардавом айла.
Шаҳобиддин ПАРПИЕВ Асака тумани бош имом хатиби.